Rynek Dnia Następnego dla energii elektrycznej na połączeniu energetycznym Polski z Litwą zostanie uruchomiony 8 grudnia br. z datą dostawy 9 grudnia. Będzie on działać analogicznie jak rynek na połączeniu Polski i Szwecji funkcjonujący od 2010r.
Giełdy TGE oraz Nord Pool Spot będą prowadzić jedną wspólną
aukcjęna polskiej granicy północnej w modelu PCR (Price Coupling of Regions) market coupling.
Algorytm ustalania
cen i zdolności przesyłu energii przez granicę będzie uwzględniał wzajemne połączenia trzech krajów - Szwecji, Polski i Litwy oraz oferty
sprzedaży i zakupu energii
na tych rynkach.
Połączenie Polska – Litwa, którego budowa została zakończona w listopadzie br. posiada moc przesyłową 500 MW, a połączenie Polska – Szwecja 600 MW. W oparciu o porozumienie operatorów - PSE, LitGrid oraz giełd Nord Pool Spot i TGE, uzgodniono, że giełdy będą współpracować wykorzystując procedury stosowane na kablu SwePol Link (łączącym Polskę i Szwecję) od grudnia 2010 roku.
„Połączenie liniowe wybudowane przez Operatorów oraz rynek w modelu market coupling zapewniony przez Giełdy na granicy Polski z Litwą zapewni połączenie systemu energetycznego państw bałtyckich - Litwy, Łotwy i Estonii poprzez Polskę z systemem energetycznym Europy Zachodniej. Przyczyni się do budowy wspólnego rynku energii w Europie i zwiększenia gwarancji ciągłości dostaw energii.“ – powiedział Ireneusz Łazor, Prezes
Zarządu TGE.
Wraz z połączeniem LitPol uruchomiony zostanie również NordBalt,
nowy kabel podmorski łączący Litwę i Szwecję o maksymalnej zdolności przesyłowej 700 MW. O wielkości przepływów energii oraz o ich kierunkach, które będą realizowane na
międzynarodowym giełdowym rynku dnia następnego, zdecydują
oferty złożone przez kupujących i sprzedających
na giełdach TGE i NPS w trzech krajach. Przy czym, ze względu na możliwość wystapienia ograniczeń w wykorzystaniu zdolności przesyłowych na granicy Polski, operatorzy uzgodnili, że będą analizować ten parametr w procesie market coupling.
Budowa wspólnego europejskiego rynku energii – aktywność TGE
W lipcu br. TGE uzyskała status członka rynku Multi Regional Coupling, podpisując Umowę Operacyjną Rynku Dnia Następnego, która zapewnia współpracę 10 giełd energii i 21 operatorów systemów przesyłowych oraz jest warunkiem niezbędnym dla uczestnictwa TGE w budowie rynku europejskiego w modelu Price Coupling of Regions (PCR).
Multi-Regional Coupling (MRC) to paneuropejski projekt integracji rynków spot energii elektrycznej w Europie funkcjonujący na obszarze o zapotrzebowaniu na energię elektryczną wynoszącym obecnie ok. 2800 TWh, co stanowi 85% wielkości europejskiej. Dzienny obrót energią wynosi ok. 4 TWh o
wartości ok. 150 mln Euro.
W uzupełnieniu faktu uczestnictwa TGE w rynku MRC, na ostatnim etapie dopełnienia wszystkich formalności prawnych i finansowych jest
udział Giełdy w Projekcie PCR. Jest to dla polskiego rynku możliwość aktywnego i pełnowymiarowego uczestnictwa w projektach rynków regionalnych oraz implementacji
unijnych mechanizmów rynku energii elektrycznej we współpracy z giełdami Europy Zachodniej. TGE, w uzgodnieniu oraz przy wsparciu ze strony Urzędu Regulacji Energetyki i PSE, podjęła decyzję o złożeniu deklaracji pełnego członkostwa w Projekcie PCR. Proces ten jest obecnie w toku. TGE, po podpisaniu niezbędnych umów, uzyska do końca br. pełny
dostęp do aktywów, materiałów i dokumentacji będących wspólną własnością intelektualną stron Projektu PCR. Przy czym o skorzystaniu z uprawnień w zakresie pełnego członkostwa TGE w projekcie PCR oraz w rynku MRC, poprzez uzyskanie statusu giełdy-koordynatora procesów rynkowych i rezygnacji z usług innych giełd,
wymaga jeszcze spełnienia konkretnych warunków technicznych. Proces ten zostanie sfinalizowany w drugiej połowie 2016 r.
TGE uczestniczy również w procesie budowy rynku w modelu PCR na obszarze regionu Europy Centralno-Wschodniej (CEE), przewidywanego do uruchomienia na przełomie 2017 i 2018 roku.
Zgodnie z decyzjami podjętymi na szczeblu UE, przy akceptacji Komisji Europejskiej i ACER, giełdy i operatorzy przystąpią wkrótce do budowy europejskiego rynku dnia bieżącego w modelu XBID, z terminem realizacji w 2017 r.
TGE