Uwaga na omyłkowe zajmowanie rachunków bankowych dłużników

W praktyce istnieje duży problem związany z omyłkowym zajmowaniem rachunku bankowego, gdy dłużnik ma podobne lub takie same dane osobowe.  Nie pomogły w tej sprawie nawet zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, wprowadzone w 2013 roku. 7 lipca 2013 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która miała na celu dokładną identyfikację dłużników, poprzez posługiwanie się numerem PESEL lub NIP wobec osób fizycznych oraz numerem w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku numerem w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP – względem pozostałych stron. Nie rozwiązało to jednak w całości problemu omyłkowego zajmowania rachunków bankowych osób, które faktycznie nie są dłużnikami. Do Rzecznika Praw Obywatelskich wciąż trafiają skargi, w których skarżący skarżą się na omyłkowe zajęcie swojego rachunku bankowego. W piśmie skierowanym do przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Andrzeja Jakubiaka Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że błędy przy dokonywania zajęć rachunków bankowych osób niebędących dłużnikami, wynikają z braku właściwej weryfikacji danych obywateli, nie tylko po stronie komorników, ale także po stronie banków. RPO podkreślił, że banki nie powinny automatycznie realizować zajęć komorniczych, bez wcześniejszego wyjaśnienia nieścisłości, co do danych dłużnika. RPO wskazał, że do omyłkowego zajęcia rachunku bankowego może dojść w związku z brakiem obowiązku zamieszczenia dodatkowych danych identyfikujących dłużnika przy nadawaniu klauzuli wykonalności w sprawach wszczętych przed dniem 7 lipca 2013 r., czyli przed wejściem w życie wskazanych wyżej zmian w Kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie, bowiem z uchwałą Sądu Najwyższego z 30 maja 2014 r. (sygn. akt III CZP 22/14) nadając klauzulę wykonalności orzeczeniom sądów lub referendarzy sądowych wydanym w postępowaniach wszczętych przed dniem 7 lipca 2013 r. oraz ugodom sądowym zawartym w postępowaniach wszczętych przed tym dniem, w treści klauzuli wykonalności nie wskazuje się informacji objętych treścią § 2 (1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności. Wskazane wyżej rozporządzenie zostało zastąpione rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 6 sierpnia 2014 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności. Zgodnie zaś z § 5 wskazanego wyżej rozporządzenia dodatkowych danych identyfikujących nie stosuje się do klauzul wykonalności nadawanych orzeczeniom sądów lub referendarzy sądowych, które wydano w postępowaniach wszczętych przed dniem 7 lipca 2013 r. oraz ugodom sądowym zawartym w postępowaniach wszczętych przed tym dniem. W ocenie RPO w sprawach, które zostały wszczęte przed 7 lipca 2013 r., które obecnie mogą być na etapie realizacji zajęć komorniczych banki, jako podmioty będące ostatnim ogniwem w procesie zajęcia rachunku bankowego, powinny ze szczególną starannością dokonywać identyfikacji danych dłużników. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego o informację, jakie działania podejmuje KNF w celu wyeliminowania sytuacji omyłkowego zajmowania rachunków bankowych. Autorem jest: Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu i w kontrolach podatkowych