Ulga IP Box na razie dla wąskiego grona podatników

Znakomita większość interpretacji indywidualnych dotyczących ulgi IP Box dotyczy możliwości objęcia nią dochodów generowanych przez jednoosobowe działalności gospodarcze zajmujące się tworzeniem oprogramowania. W rezultacie z opodatkowania 5-procentową preferencyjną stawką podatkową skomercjalizowanych praw własności intelektualnej korzystają najczęściej programiści rozliczający się
z kontrahentami na podstawie umów B2B. Tę tendencję potwierdzają wstępne dane Ministerstwa Finansów za 2019 r. Z ulgi IP Box miało skorzystać 1601 podatników PIT oraz zaledwie 49 podatników CIT, czyli MŚP i dużych przedsiębiorstw, które mają największy wpływ na wzrost polskiej innowacyjności.

Ulga IP Box (Innovation Box), mimo że obowiązuje od 1 stycznia 2019 r., wciąż budzi u podatników wątpliwości prawne, a mechanizm jej stosowania nie jest do końca jasny. Samo wytworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, mieszczącego się na zamkniętej liście wprost wskazanej w ustawie o CIT, to dopiero początek drogi do uzyskania podatkowych oszczędności. Przedsiębiorca musi jeszcze m.in. przygotować szczegółowe zestawienie kosztów związanych z tworzonym kwalifikowanym IP, obliczyć wskaźnik nexus oraz określić dochód związany z komercjalizacją wytworzonego kwalifikowanego IP. Nie jest to proste, dlatego wciąż niewielka liczba podatników sięga po nową ulgę. 

Czas rejestracji IP jest kluczowy

Z IP Box korzystają najchętniej programiści, ponieważ autorskie prawo do programu komputerowego, będące kwalifikowanym IP, nie wymaga dodatkowego procesu weryfikacyjnego czy też rejestracyjnego, co w znaczący sposób ułatwia i przyśpiesza proces korzystania z ulgi. Co prawda wśród kwalifikowanych praw własności intelektualnej występują również takie, dla których proces rejestracyjny jest znacznie krótszy niż w przypadku patentu (tutaj cała procedura może potrwać nawet 5-6 lat), jednak nie są one tak popularne na polskim rynku, jak tworzenie programów komputerowych. 

– Za przykład prawa własności intelektualnej, którego rejestracja przebiega w miarę szybko, można podać prawo z rejestracji topografii układu scalonego. Jednak w 2018 r. zarejestrowano je w Polsce 20 razy, a rok później już tylko 9 razy. Niewielka liczba IP innych niż autorskie prawo do programu komputerowego (np. patenty, wzory przemysłowe i użytkowe) sprawia, iż IP Box nie cieszy się na razie dużą popularnością wśród podatników CIT – dodaje Tomasz Stańczyk, Konsultant w Dziale innowacji, ulg i dotacji w Ayming Polska.

Wyliczanie dochodu generowanego

Jednym z większych wyzwań dla przedsiębiorców w ramach IP Box była kwestia określenia dochodu generowanego z kwalifikowanego IP w przypadku sprzedaży produktów nim objętych. Podatnicy mają obowiązek wskazania, jaka część dochodu ze sprzedaży wynika bezpośrednio z udziału kwalifikowanego IP w cenie oferowanych produktów. Metodologia określania wysokości takiego dochodu jest skomplikowana
i nierzadko stanowi dla przedsiębiorców duże wyzwanie. Co więcej, podatnicy czasem wprost oświadczają, że nie są w stanie wykonać tego w rzetelny sposób. 

Taką sytuację w interpretacji indywidualnej opisuje jeden z wnioskodawców. W stanie faktycznym stwierdza, że: „ nie jest możliwe wymierne określenie, w jakim konkretnie zakresie powyższe prawa własności intelektualnej rzeczywiście wpływają/wpłyną na wolumen sprzedaży Towarów ani na przychody Spółki ze sprzedaży konkretnego Produktu . Z tego względu, w ocenie Wnioskodawcy, całość dochodów ze sprzedaży Towarów objętych Wzorem przemysłowym bądź Patentem wyrażona w cenie netto sprzedaży tych Towarów powinna być brana pod uwagę na potrzeby obliczenia wysokości dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej” (0112-KDIL3-3.4011.347.2019.1.MM). Dyrektor KIS nie zakwestionował stanowiska wnioskodawcy, uznając je w całości za prawidłowe.

Interpretacje indywidualne na wątpliwości

Dotychczasowe małe zainteresowanie ulgą IP Box nie musi oznaczać, że w przyszłości nie stanie się ona bardziej popularną preferencją wśród MŚP i dużych firm. Pozytywnym sygnałem jest to, że z miesiąca na miesiąc coraz bardziej ugruntowana staje się praktyka interpretacyjna w zakresie IP Box, a kolejne interpretacje indywidualne rzucają nowe światło na ten mechanizm podatkowy. Na początku istnienia ulgi dużo emocji budził na przykład aspekt definicji programu komputerowego, której próżno doszukiwać się w polskim prawie. Obecnie indywidualne interpretacje podatkowe dość jasno wskazują, że oprogramowanie podlega takiej samej ochronie jak utwór literacki w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (0113-KDIPT2-3.4011.600.2019.3.JŚ). Takie stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej skutecznie rozmywa granicę między programem komputerowym a oprogramowaniem, które nie zawsze musi mieć formę programu komputerowego w intuicyjnym tego słowa znaczeniu.

– Warto jednak zauważyć, że Indywidualna Interpretacja Podatkowa odnosi się jedynie do opisanego stanu faktycznego i nie może stanowić wykładni prawa. W związku z tym niefortunnie przedstawiony opis stanu faktycznego może skłonić Dyrektora KIS do zgoła odmiennych wniosków w przypadku innych podatników tworzących oprogramowanie komputerowe – komentuje Tomasz Stańczyk, Konsultant w Dziale innowacji, ulg i dotacji w Ayming Polska.

Przykładem takiej sytuacji jest interpretacja, w której czytamy: 

„W niniejszej sprawie Wnioskodawca tworzy nowe części lub przetwarza istniejące części programów komputerowych już istniejących, w wyniku czego nie powstają odrębne programy komputerowe (nowe kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci nowych autorskich praw do programów komputerowych), w konsekwencji efekty działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę nie stanowią kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ” (0115-KDIT1.4011.3.2019.3.DW).