Podatek od zakładów bukmacherskich – aktualny stan prawny i postulaty zmian

Podatek od zakładów bukmacherskich przynosi corocznie setki milionów złotych do państwowego budżetu. Czy jednak znowelizowana ustawa hazardowa faktycznie spełnia swoje zadanie, a może warto rozważyć wprowadzenia innych rozwiązań podatkowych? Jaki jest aktualnie podatek od hazardu w Polsce, a jakie modele stosują inne państwa Europy?

Podatek od gry i podatek od wygranej

Podatek od zakładów bukmacherskich przyjął w Polsce 2 formy. Po pierwsze istnieje podatek opłacany od każdego wniesionego zakładu, którego wartość wynosi 12% kwoty stawianej na dany zakład. Podatek od gier dotyczy wszystkich zawieranych zakładów (bez względu na ich wynik), a za jego odprowadzanie odpowiadają firmy bukmacherskie. Jest to więc podatek obrotowy - podstawą opodatkowania nim jest suma wpłaconych przez graczy stawek. W praktyce podatek od zakładów bukmacherskich potrącany jest przez bukmachera w momencie stawiania zakładu, czyli gracz bezpośrednio odczuwa jego ciężar. Przepisy dotyczące tego podatku reguluje tzw. ustawa hazardowa („Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych”).

Kolejny podatek od hazardu, który obowiązuje zakłady bukmacherskie, to podatek od wygranej. Opodatkowane są nim tylko te zakłady, które przyniosły graczowi wygraną - ale nie wszystkie. Prawo podatkowe stanowi, że wygrane nieprzekraczające kwoty 2280 zł obowiązuje zwolnienie przedmiotowe. Natomiast trafione kupony bukmacherskie, z których 1-razowa wygrana wynosi więcej niż 2280 zł, objęte są już tym podatkiem. Należy podkreślić, że aby podatek ten został nałożony to wygrana powyżej 2280 zł musi zostać osiągnięta na jednym kuponie (źródło). Wartość tego podatku równa jest 10% uzyskanej wygranej i za jego pobranie też odpowiadają firmy bukmacherskie. Ponieważ podatek od wygranej jest podatkiem dochodowym, regulacje prawne w tym zakresie znajdziemy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych („Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych”).

Niezbyt skuteczna ustawa hazardowa

Obowiązujący w Polsce podatek od zakładów bukmacherskich jest na tle innych krajów europejskich bardzo wysoki i stanowi barierę dla rozwoju legalnego rynku bukmacherskiego. Chodzi tu przede wszystkim o sektor coraz popularniejszych zakładów stawianych przez Internet. Trzeba w tym miejscu wyjaśnić, że gra online została jednoznacznie uregulowana prawnie dopiero w grudniu 2016 r. Znowelizowana ustawa hazardowa wprowadziła rozwiązania, których celem była m.in. walka z dominującą wówczas w internetowej branży hazardowej „szarą strefą”. Do pewnego stopnia to się powiodło, jednak legalne firmy bukmacherskie są dalekie od zadowolenia. Udział nielegalnych bukmacherów w polskim rynku zakładów bukmacherskich nadal wynosi kilkadziesiąt procent. Głównym tego powodem jest właśnie 12-procentowy podatek od gry. 

Opodatkowanie tego rodzaju i na przyjętym poziomie sprawia, że firmy bukmacherskie oferujące zakłady online w innych krajach nie decydują się na legalną działalność w Polsce (poza nielicznymi wyjątkami). Po wejściu w życie zapisów nowelizacji część zagranicznych operatorów po prostu wycofała się z polskiego rynku, a część zdecydowała się na kontynuowanie działalności bez wymaganego przez prawo zezwolenia. To właśnie oni tworzą szarą strefę - nie płacą podatków, przez co uszczuplają wpływy z branży hazardowej do budżetu państwa, a jednocześnie są na wygranej pozycji w stosunku do legalnych bukmacherów (m.in. mogą przedstawiać korzystniejszą ofertę). Ogromne obciążenia podatkowe skutkują też tym, że większość licencjonowanych podmiotów przynosi notoryczne straty. Trudno się więc dziwić, że firmy bukmacherskie posiadające zezwolenie na oferowanie zakładów online i/lub w punktach naziemnych domagają się zmian prawnych.

Czemu nie skorzystać ze sprawdzonych rozwiązań?

Zastanawiając się nad tym, jak udoskonalić prawo, warto przyjrzeć się, jak z danym problemem radzą sobie inni. Okazuje się, że w tym przypadku dostępne jest rozwiązanie, które z powodzeniem stosuje większość zachodnioeuropejskich państw. Otóż kraje takie jak np. Dania czy Wielka Brytania wprowadziły podatek od zakładów bukmacherskich typu GGR - Gross Gaming Revenue. Podstawą opodatkowania w tym modelu jest suma stawek wpłaconych przez graczy, jednak pomniejszona uprzednio o wypłacone przez bukmachera wygrane. Zamiast obrotów, podstawą są więc przychody firmy, co stanowi ogromną różnicę. Nawet jeśli sama stawka podatku GGR jest wyższa, to i tak jest on często dla bukmachera korzystniejszy. Dla porównania: w Europie podatek od hazardu GGR wynosi najczęściej od 20% do 25%, a „niższy” polski podatek odpowiada w rzeczywistości mniej więcej poziomowi 60% podatku GGR!

Potencjalne korzyści ze zmiany podatku od hazardu

Czy jednak zmieniając prawo podatkowe w Polsce na rzecz rozwiązań szeroko stosowanych w Europie, rzeczywiście uda się nam zmarginalizować zjawisko szarej strefy w bukmacherce? Przemawia za tym przykład Danii, w której po wprowadzeniu podatku GGR wielkość udziału w rynku nielegalnych bukmacherów spadła z poziomu 86% do, jak się szacuje, nawet tylko 5%.

Na takich zmianach skorzystają wszyscy. Firmy bukmacherskie dużo chętniej będą występować o zezwolenia na organizację zakładów wzajemnych, a ich legalizacja pociągnie za sobą zwiększenie wpływów do kasy państwa. Jednocześnie legalni bukmacherzy zostaną odciążeni fiskalnie, a na rynku przywrócona zostanie zasada równej konkurencji. Nie zapominajmy też, że na końcu tego łańcuszka są gracze, którzy obecnie obciążani są 12% podatkiem od stawek wnoszonych zakładów, przez co wielu z nich decyduje się na korzystanie z usług firm działających w Polsce nielegalnie. Natomiast w przypadku uczestnictwa w grze u nielegalnych operatorów zagrożeni są wysokimi karami finansowymi (karami idącymi nawet w miliony złotych, dlatego przestrzegamy przed korzystaniem z usług nielegalnych bukmacherów!). Nowe prawo i ozdrowienie sytuacji na rynku zakładów bukmacherskich w Polsce powinno więc przynieść pożytek także samym typerom.

Czy obowiązujące aktualnie przepisy dotyczące opodatkowania branży bukmacherskiej zostaną wkrótce zmienione? Na razie niestety nic na to nie wskazuje, ale być może postulaty wysuwane przez legalną branżę bukmacherską zostaną wzięte pod uwagę.

Grając u bukmachera należy zawsze pamiętać o ryzyku uzależnienia. Hazard tylko dla osób pełnoletnich.