Ulga podatkowa jest jedną z zalet Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Osoby oszczędzające pomniejszają podstawę opodatkowania o dokonywane wpłaty. Jednak pochopna decyzja o wypłacie zgromadzonych środków może oznaczać zapłacenie podatku dochodowego na zasadach ogólnych.
IKZE stwarza szansę długoterminowego oszczędzania dodatkowych środków na przyszłą emeryturę. Wszystko odbywa się w ramach trzeciego filara. Regulacje zawiera ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
Ta opcja gromadzenia środków jest dostępna dla osób, które ukończyły szesnasty rok życia, jednak osoby niepełnoletnie mogą wpłacać na IKZE tylko w roku kalendarzowym, w którym osiągają dochód z umowy o pracę. Przepisy wskazują, że dana osoba może mieć jedno IKZE. Nie wchodzi więc w grę założenie wspólnego konta dla małżonków. Jeśli chcą oszczędzać w ten sposób, muszą otworzyć 2 konta. IKZE można otworzyć w funduszu inwestycyjnym, podmiocie prowadzącym działalność maklerską, zakładzie ubezpieczeń, banku, albo w dobrowolnym funduszu emerytalnym.
PIT z ulgą
Jedną z zalet IKZE jest ulga podatkowa. Skorzysta z niej każda osoba fizyczna odprowadzająca podatek dochodowy w Polsce. Przepisy umożliwiają odliczenie od podstawy opodatkowania wpłat na IKZE. Mowa tu o środkach przekazanych tylko w danym roku kalendarzowym. Nic nie stoi na przeszkodzie, by z odliczeń korzystać co roku..
Z IKZE jest związana elastyczność wpłat. To oszczędzający wybiera częstotliwość przekazywania środków na konto. Nie trzeba go zasilać stałą kwotą i co miesiąc, ale należy pamiętać o wysokości minimalnych wpłat jednorazowych (to indywidualnie określa instytucja prowadząca IKZE) oraz o maksymalnych wpłatach w ciągu roku (to określa ustawa). Limit wpłat na IKZE wynosi 120 proc. przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W 2017 r. jest to kwota 5115,60 zł,
Odliczenia sprawią, że podatek dochodowy za 2017 r. będzie można zmniejszyć nawet o 1636,99 zł. Jednak na faktyczną wysokość ulgi wpłynie wysokość podstawy opodatkowania. Najwięcej mogą zyskać osoby rozliczające podatek według skali progresywnej 32 proc. Przy rozliczeniu według skali progresywnej 18 proc. można zmniejszyć podatek o 920,81 zł, a przy skali liniowej 19 proc. - o 971,64 zł. Trzeba pamiętać o zachowaniu dowodów wpłat na IKZE, są one bowiem podstawą dokonania odliczeń na wypadek ewentualnej kontroli Urzędu Skarbowego.
Ulga podatkowa w IKZE. Podatki pod kontrolą
W przypadku IKZE nie ma podatku od zysków kapitałowych, który obecnie wynosi 19 proc. dochodu uzyskanego od początku oszczędzania. Przepisy przewidują preferencyjny podatek dochodowy w wysokości 10 proc. przy wypłacie środków. Wypłata z IKZE ma miejsce wówczas, gdy oszczędzający ukończył 65 lat i wpłacał środki na IKZE przez minimum 5 dowolnie wybranych lat.
Na wniosek oszczędzającego wypłata będzie jednorazowa albo w ratach i nastąpi w ciągu 14 dni od złożenia wniosku.
Zdarza się, że wypłata środków jest następstwem śmierci oszczędzającego. Posiadacz IKZE ma prawo wpisać w umowie osoby, którym zostaną wypłacone pieniądze w takiej sytuacji. Dyspozycja ta może ulec zmianie w dowolnym momencie. Jeśli nie została wskazana żadna osoba, to oszczędności będą dziedziczone przez spadkobierców. Co z podatkiem? Można odroczyć jego zapłatę. W tym celu spadkobierca lub osoba uprawniona do uzyskania oszczędności powinna je przenieść na swoje IKZE. Do uiszczenia zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10 proc. dojdzie po wypłaceniu środków z własnego konta.
Podatek 10 proc. oblicza i odprowadza do właściwego Urzędu Skarbowego instytucja prowadząca IKZE.
W dowolnym czasie można wypowiedzieć umowę IKZE, wówczas nastąpi zwrot zgromadzonych oszczędności. Dokonywany jest on jednorazowo. Środki są przekazywane na rachunek bankowy oszczędzającego, ewentualnie przekazem pocztowym na jego adres.. Nie ma możliwości pobrania tylko części pieniędzy z IKZE. Zwrot środków nastąpi wraz z upływem okresu wypowiedzenia, określonym w umowie. Kwota zwrotu jest przychodem. Należy więc od niej uiścić podatek dochodowy na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej obowiązującej w danym roku.