Czy Polaków już nie stać na oszczędzanie i inwestycje? Wygranymi są młodzi z najmniejszymi zobowiązaniami.

W pierwszym półroczu 2022 roku prawie połowie Polaków nie udało się zaoszczędzić (47%). Wśród tych, którzy to zrobili (53%), jedynie 27% postanowiło zainwestować odłożone środki finansowe. Najczęściej na ten ruch decydowały się osoby z najmłodszych grup wiekowych czyli 18-24 lata. Byli oni również najliczniejszą grupą oszczędzających (71%). Podium najczęściej wybieranych przez Polaków aktywów zajmują kolejno lokaty (34%), kryptowaluty (18%) i złoto (15%) – wynika z badania firmy Tavex zrealizowanego przez Opinia24. Nieruchomości w analizowanym okresie znalazły się poza top 3. Czy w związku z pożerającą nasze oszczędności inflacją, nieruchomości jako środek pomnażania swoich środków finansowych odejdą w cień? Jak będzie zmieniać się inwestycyjny klimat Polski?

Niepewne środowisko

W realiach dominującej niepewności na rynkach finansowych oraz przeświadczenia o zwiększonym ryzyku inwestycyjnym, z jednej strony wiele osób może obawiać się lokowania swoich zaoszczędzonych środków finansowych w aktywa w strachu przed ich utratą, z drugiej chce zainwestować, aby zatrzymać ich wartość.

W I półroczu 2022 roku tylko 53% Polaków zaoszczędziło. Co istotne, jedynie 27% z nich zdecydowało się zainwestować. Zarówno w przypadku odkładania, jak i inwestowania środków finansowych prym wiodą najmłodsi.

Przykładowo aż 71% osób w przedziale 18-24 lata zaoszczędziło, stając się tym samym liderem na tle pozostałych grup. Respondenci w pozostałych przedziałach wiekowych – 25-34 lata (59%), 35-44 lata (53%), 45-54 lata (51%), 55-64 lata (50%), 65+ (42%) – już nieco mniej licznie odkładali zarobione środki finansowe.

Podobnie w zakresie chęci pomnażania swoich oszczędności. Najliczniej aktywność inwestycyjną w I półroczu br. deklarowali młodzi: 31% osób w grupie 18-24 lata oraz 31% respondentów w wieku 25-34 lata. Tuż za nimi byli ankietowani w przedziale 55-64 lata (29%) i kolejno: 35-44 (28%), 45-54 lata (21%) oraz 65+ (17%).

Powodem takiej sytuacji może być fakt, że osoby najmłodsze nie mają jeszcze tylu zobowiązań finansowych, a przede wszystkim kredytów mieszkaniowych, które po podwyżkach stóp procentowych mogły znacząco uszczuplić budżety domowe osób, które je zaciągnęły.

Potwierdzają to dane BIK S.A. za I półrocze 2022 r., według których niecałe 8% kredytobiorców (według liczby udzielonych kredytów) i nieco ponad 6% (według wartości udzielonych kredytów) to właśnie osoby do 25 r.ż. Natomiast osoby od 26 do 44 lat to największa grupa kredytobiorców: 77% (według liczby udzielonych kredytów) i ponad 80% (według wartości udzielonych kredytów).

Inwestycyjne typy Polaków

Na co stawiają Polacy, gdy zdecydują się zainwestować zaoszczędzone pieniądze? Badanie firmy Tavex pokazuje, że podium należy do lokat (34%), kryptowalut (18%) oraz złota (15%). Co ciekawe, za sprawą obecnej sytuacji (rosnącej inflacji oraz stóp procentowych) nieruchomości, które jeszcze niedawno były w czołówce rankingu obecnie znajdują się o 2 p.p. poniżej top 3. 

Warto wiedzieć, że przy obecnej sytuacji rynkowej nie jest łatwo wybrać całkowicie bezpieczne inwestycje, które uchroniłyby oszczędności przed inflacją i przyniosły oczekiwany zysk. Nie ma się co dziwić, że w środowisku comiesięcznych podwyżek stóp procentowych oraz rosnącej inflacji społeczeństwo rezygnuje z zakupu nieruchomości. Chętniej za to stawiamy na aktywa, które gwarantują przeniesienie wartości pieniądza w czasie, jak np. złoto. Potwierdzają to również nasze wyniki sprzedaży złota, które zanotowały około 12% wzrost porównując I kwartał 2021 roku do I kwartału 2022 roku – mówi Aleksander Pawlak, Prezes Zarządu Tavex. Najlepszym sposobem ochrony zaoszczędzonych środków finansowych – nie tylko w momentach globalnego risk-offu – jest dywersyfikacja aktywów oraz systematyczne inwestowanie nawet małych kwot – dodaje.

Najmłodsi respondenci wybierają kryptowaluty (41%), złoto (28%) oraz lokaty (21%). Osoby w grupie wiekowej 25-34 lat zapytane o to, w co najczęściej inwestują, w większości wskazywały lokaty (31%), kryptowaluty (25%) oraz nieruchomości (20%). 

Osoby z przedziału wiekowego 35-44 chcąc pomnożyć swoje środki finansowe stawiają najczęściej na lokaty (34%), nieruchomości (16%) i fundusze inwestycyjne (16%) oraz kryptowaluty (14%). Natomiast respondenci 45-54 lata inwestują w lokaty (34%), fundusze inwestycyjne (22%) oraz obligacje Skarbu Państwa (16%). Respondenci 55-64 lata na sposób pomnożenia oszczędności wybierają lokaty (53%), obligacje Skarbu Państwa (14%) oraz złoto (12%). Natomiast osoby powyżej 65 r.ż. lokaty (51%), fundusze inwestycyjne (13%), a także złoto (12%) i obligacje Skarbu Państwa (12%)

Nasze badania pokazują, że każda grupa wiekowa ma swój własny schemat inwestowania. Istotne jest to, aby kształtować go samodzielnie, dobierając odpowiednie aktywa i nie polegać głównie na panujących trendach. Inwestowanie – niezależnie w jakie aktywo – powinno polegać m.in. na nieustannej ocenie ryzyka – wskazuje Aleksandra Olbryś, analityk ds. rynku metali szlachetnych, Tavex.  Analiza naszych danych pokazuje, że w I półroczu 2022 roku pierwsze trzy grupy wiekowe nadal stawiały na kryptowaluty licząc zapewne na szybki zwrot. Ciekawe będą jednak kolejne badania, które obejmą okres znacznych spadków na tej giełdzie, po którym mogliśmy obserwować wycofanie się wielu dużych inwestorów, jak np. Tesla. Przyszłość nieruchomości jest również wielką niewiadomą. Można jednak podejrzewać, że w najbliższym czasie czeka nas przestój na tym rynku – dodaje.