O loterii (grze losowej) mówimy wtedy, gdy jest w niej wygrana rzeczowa lub pieniężna, warunki określa regulamin, trzeba coś kupić (los, żeton, produkt) i - co najistotniejsze - jest w niej element przypadkowości. Organizacja loterii wymaga zgody Ministerstwa Finansów. Tam też należy kierować pytania w razie wątpliwości. Loterią jest w zasadzie każde losowanie zwycięzców. Za urządzenie gier losowych bez zezwoleń MF grożą wysokie kary, z pozbawieniem wolności włącznie.
W prawie istnieje też pojęcie loterii promocyjnej i audiotekstowej. Pierwsza to losowanie nagród wśród osób, które coś kupiły - i kupno jest jedynym warunkiem wzięcia w niej udziału. Druga to loterie SMS-owe czy audiotele. Loterie promocyjne mogą organizować w zasadzie wszystkie rodzaje firm, audiotekstowe - tylko spółki z o.o. i akcyjne. Obie formy wymagają zgody dyrektora właściwej Izby Celnej.
Aby zrobić zwykły, legalny konkurs trzeba mieć: regulamin, nagrody i absolutny brak przypadkowości. Również nagrody muszą być znane (jeśli zależą od przypadku - robimy loterię!). Konkurs musi być oparty na wiedzy lub zręczności uczestników. Może polegać na udzieleniu prawidłowej odpowiedzi, ale to śliski temat. Kiedy kilka osób odpowie prawidłowo na pytanie, zwycięzcy nie można spośród nich wylosować, nie można też uznać za zwycięzcę tego, kto "był najbliżej prawidłowej odpowiedzi". Dlatego najbezpieczniejsze są konkursy kreatywności. Polegają na przykład na wymyśleniu hasła, przesłaniu najzabawniejszego zdjęcia, etc. W regulaminie musi być jasno określony tryb wyłaniania zwycięzcy.
Trzeba pamiętać o jeszcze jednej sprawie - danych osobowych. Aby nie trzeba było rejestrować zbiorów, konkurs najlepiej zorganizować jednorazowo i jak najszybciej usunąć dane uczestników. Można go wtedy zakwalifikować jako zbiór doraźny, nie może jednak mieć "danych tworzących określoną strukturę".
To jeszcze nie wszystko. Został podatek od nagród. Zwycięzca musi zapłacić ryczałtowe 10% wartości nagrody. Wyjątkiem są konkursy organizowane przez środki masowego przekazu - w takich nie trzeba płacić podatku od nagród o wartości do 760 zł. Jeśli za środek masowego przekazu uznać portal internetowy - w porządku. Najłatwiej zapłatę podatku wziąć na siebie - ustanawiamy nagrodę, niech to będzie odtwarzacz mp3 o wartości 300 zł oraz 33 zł gotówki. Ta suma starczy akurat na zapłacenie podatku od odtwarzacza i podatku od nagrody pieniężnej. O dokładną sumę i sposób rozliczenia najlepiej jednak zapytaj swojego księgowego - wyliczy dokładne kwoty. Nasza kalkulacja ma charakter szacunkowy, acz bardzo zbliżony do rzeczywistego.